Μαθαίνω να βάζω στόχους – Σημαντική δεξιότητα για τα παιδιά!

 “Τίποτα δεν δημιουργεί περισσότερο αυτοσεβασμό και αυτοπεποίθηση από την επίτευξη ενός στόχου!” – Thomas Carlyle, Άγγλος συγγραφέας

Τα παιδιά από πολύ νωρίς ξεκινούν να κάνουν όνειρα, “Όταν μεγαλώσω θέλω να γίνω δασκάλα, πιλότος, πυροσβέστης…”. Ακόμα και αν δεν το συνειδητοποιούν, τότε ξεκινούν να ορίζουν για πρώτη φορά τους στόχους τους! Όταν όμως θα μπορέσουν να κατανοήσουν το πόσο σημαντικοί είναι οι στόχοι και η θέσπισή τους, τότε είναι που θα βρεθούν ένα βήμα πιο κοντά στην εκπλήρωση των επιθυμιών και των ονείρων τους!

Για να το πετύχουν αυτό θα χρειαστούν τη βοήθεια και την ενθάρρυνση των γονιών. Οι γονείς είναι οι πρώτοι που θα βοηθήσουν τα παιδιά να πιστέψουν ότι τα πάντα μπορούν να συμβούν αρκεί να δουλέψουν προς αυτή την κατεύθυνση!

Η σημασία των στόχων…

Τα παιδιά που έχουν όνειρα ή στόχους (πχ. στα αθλήματα, στο σχολείο ή σε οτιδήποτε άλλο), τα πηγαίνουν καλύτερα στους περισσότερους τομείς της ζωής τους σε σχέση με τα παιδιά που δεν έχουν σχέδια για το μέλλον τους, αναφέρουν οι έρευνες.

Όταν τα παιδιά βάζουν στόχους αποκτούν ένα σκοπό, και ο σκοπός αυτός μπορεί να ενισχύσει και να βελτιώσει την αυτοπεποίθησή τους. Επιπλέον, όταν τα παιδιά έχουν στόχους συγκεντρώνονται σε αυτούς και παίρνουν καλύτερες αποφάσεις (πχ. αν βρίσκονται κοντά στο στόχο τους ή παρεκκλίνουν από αυτόν). Οι στόχοι μπορούν να κατευθύνουν τη συμπεριφορά και να ορίζουν τις προτεραιότητές μας!

Οι στόχοι δίνουν κίνητρο και νόημα στο παιδιά. Όταν οι στόχοι είναι ουσιαστικοί και προσωπικοί, τα παιδιά θέλουν και επιδιώκουν να φτάσουν στην επίτευξή τους. Έχοντας στόχους επομένως, κερδίζουν κίνητρο και ενέργεια για να συνεχίσουν να προσπαθούν!

Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι γονείς;

Ανάλογα με την ηλικία του παιδιού μπορούν να διαμορφωθούν και ανάλογοι στόχοι. Αρχικά είναι σημαντικό οι γονείς να μιλήσουν στα παιδιά για το πόσο χρήσιμο και σημαντικό είναι να βάζουμε στόχους στην καθημερινότητά μας.

Οι γονείς μπορούν να χρησιμοποιήσουν παραδείγματα από την καθημερινή τους ζωή όπως τη διαχείριση των χρημάτων για να τονίσουν την αναγκαιότητα των στόχων. Αν ο στόχος σας είναι να εξοικονομήσετε κάποια χρήματα στο τέλος του μήνα για να πάρετε κάτι στην οικογένειά σας, δείχνετε ένα θετικό στόχο με θετικό αποτέλεσμα, και επίσης μπορείτε να συζητήσετε με το παιδί τις θυσίες που θα χρειαστούν για να τον πετύχετε.

Στη συνέχεια οι γονείς μπορούν μαζί με το παιδί να σκεφτούν κάποιους στόχους που θέλει να βάλει το παιδί σχετικά με το σχολείο και τα μαθήματα, με τον αθλητισμό ή άλλες δραστηριότητες, για τις σχέσεις του με φίλους ή τα αδέλφια του. Το παιδί θα επιλέξει το ίδιο τι θέλει να βάλει ως στόχο έτσι ώστε να αποκτήσει περισσότερο νόημα και κίνητρο για να προσπαθήσει.

Στην επόμενη φάση είναι σημαντικό να βοηθήσουν οι γονείς το παιδί να γράψει το στόχο του σε ένα χαρτί με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι εύκολα μετρήσιμος. Για παράδειγμα, ο στόχος του μπορεί να είναι η βελτίωση της ανάγνωσης μέσα από καθημερινή εξάσκηση.

Όταν διαμορφωθεί ο στόχος, οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν το παιδί να αριθμήσει κάτω από αυτόν τα μικρότερα βήματα που θα χρειαστούν για να επιτευχθεί. Έτσι, θα έχει ένα ξεκάθαρο δρόμο που θα πρέπει να ακολουθήσει. Ταυτόχρονα είναι σημαντικό να βρεθούν τα εμπόδια που μπορεί να εμφανιστούν στην προσπάθεια εκπλήρωσης του στόχου, καθώς και οι τρόποι για να τα ξεπεράσει.

Όταν ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία, το χαρτί μπορεί να μπει σε ένα εμφανές μέρος έτσι ώστε να θυμίζει στο παιδί το στόχο του. Εκεί πάνω μπορεί να καταγράφεται ο χρόνος που αφιερώνει καθημερινά το παιδί στο κάθε βήμα για να πετύχει αυτό που επιθυμεί.

Τέλος, οι γονείς είναι πολύ σημαντικό να επιβραβεύουν την προσπάθεια που κάνει το παιδί έτσι ώστε να το ενθαρρύνουν να συνεχίσει να δουλεύει τη δεξιότητα της θέσπισης στόχων. Ακόμα όμως και αν το παιδί δεν καταφέρει να φτάσει τον απώτερο στόχο του, βοηθήστε το να δει τα πολύτιμα πράγματα που έμαθε μέσα από τον προγραμματισμό και τον καθορισμό του στόχου του. Βοηθήστε το να μην χάνει την πίστη του όταν αποτυγχάνει σε κάτι. Ακόμα και αν η ζωή δεν μας τα φέρνει πάντα όπως τα προγραμματίζουμε, αυτό δεν σημαίνει πως πρέπει να σταματάμε να κυνηγάμε τα όνειρά μας. Εάν ένα σχέδιο δεν λειτουργεί, με θετική σκέψη μπορούμε να αναθεωρήσουμε το σχέδιο αυτό και να προσπαθήσουμε ξανά!

Parentshelp.gr

Βιβλιογραφία:

Miller, D. L. & Kelley, M. (1994). The Use of Goal Setting and Contingency Contracting for Improving Children’s Homework Performance. Journal of Applied Behavior Analysis, 27, 73-84.

Frost, S. (2013). How to Teach Children Goal Setting. Live Strong. Com.

Zimmerman, B. J., Bandura, A. & Martinez-Pons, M. (1992). Self-Motivation for Academic Attainment: The Role of Self-Efficacy Beliefs and Personal Goal Setting. American Educational Research Journal, 21, 663-676.

http://www.parentshelp.gr/%CE%BC%CE%B1%CE%B8%CE%B1%CE%AF%CE%BD%CF%89-%CE%BD%CE%B1-%CE%B2%CE%AC%CE%B6%CF%89-%CF%83%CF%84%CF%8C%CF%87%CE%BF%CF%85%CF%82-%CF%83%CE%B7%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%B4/

Ποια θα πρέπει να είναι η συμμετοχή των γονιών στην εκπαιδευτική διαδικασία;

 Η συμμετοχή των γονιών στην εκπαίδευση του παιδιού είναι ένα θέμα που κατά καιρούς έχει προσελκύσει έντονα το επιστημονικό ενδιαφέρον, έχει προκαλέσει πολλά ερωτήματα και αντικρουόμενες απόψεις. Όταν οι γονείς πληροφορούνται ότι πρέπει να εμπλέκονται περισσότερο στα θέματα του σχολείου, εύλογα αναρωτιούνται το πόσο και το πώς. Σύμφωνα με ερευνητικά δεδομένα, αυτό που παρατηρείται τις περισσότερες φορές είναι η ελλιπής, ή η υπερβολική συμμετοχή των γονιών στη μαθησιακή διαδικασία.

Επομένως, εύκολα μπορούμε να υποθέσουμε ότι υπάρχει κάπου στη μέση αυτών των δύο, η σωστή ισορροπία. Πόσο εύκολο όμως είναι να καταλήξει κανείς σε αυτό το συμπέρασμα όταν οι μαθησιακές ανάγκες των παιδιών μπορεί να είναι τόσο μα τόσο διαφορετικές; Πόσο ασφαλές είναι το συμπέρασμα “Είσαι καλός γονιός, συμμετέχεις πολύ”, ή “Είσαι κακός γονιός, δεν συμμετέχεις αρκετά”;

Τι ακριβώς εννοούμε με τη “συμμετοχή”;

Οι περισσότερες μελέτες δείχνουν ότι η συμμετοχή των γονιών έχει μια δυνατή και θετική επίδραση στην επίδοση των παιδιών στο σχολείο. Σε μία μεγάλη έρευνα που έγινε στο Πανεπιστήμιο του New Hampshire και συμμετείχαν πάνω από 10.000 παιδιά, οι ερευνητές μελέτησαν το πόσο συχνά οι γονείς συζητούσαν με τα παιδιά για σχολικές δραστηριότητες ή εκδηλώσεις, για το τι συζητήθηκε μέσα στην τάξη, για τα μαθήματα και το πρόγραμμα του σχολείου, καθώς και το κατά πόσο οι γονείς παρευρίσκονταν στις συναντήσεις του σχολείου και συμμετείχαν εθελοντικά σε εκδηλώσεις.

Αυτό που βρέθηκε είναι ότι η γονική προσπάθεια και συμμετοχή συνδεόταν σταθερά με υψηλότερα επίπεδα επίτευξης των παιδιών.

Από την άλλη πλευρά, σε αρκετές περιπτώσεις οι γονείς συμμετέχουν στην εκπαιδευτική διαδικασία με έναν ιδιαίτερα πιεστικό τρόπο, με αποτέλεσμα η συμμετοχή τους να έχει περισσότερο τη μορφή του ελεγκτή παρά του συνεργάτη και του υποστηρικτή. Μπορεί για παράδειγμα να απαιτούν καλύτερους βαθμούς, αυστηρότερη μεταχείριση των μαθητών και περισσότερα καθήκοντα για το σπίτι. Αυτού του είδους η συμμετοχή μπορεί να φέρει ακριβώς το αντίθετα αποτελέσματα. Η υπερβολική πίεση των γονιών μπορεί να δημιουργήσει έντονο άγχος στο παιδί, φόβο για την αποτυχία και να επηρεάσει αρνητικά τη σχέση τους.

Παρόλο που οι έρευνες δείχνουν ότι η συμμετοχή των γονιών επιδρά θετικά στη σχολική επίδοση, αυτό που φαίνεται να μετράει περισσότερο σε αυτήν την επιρροή είναι η ποιότητα και η φύση της συμμετοχής των γονιών. Υπάρχει μεγάλη διαφορά όταν ο γονιός επικεντρώνεται σε αυτό που κάνει ή μαθαίνει το παιδί (στη διαδικασία της μάθησης), και όταν επικεντρώνεται στο πόσο καλά τα πηγαίνει το παιδί (στις επιδόσεις). Είναι διαφορετική η συμμετοχή του γονιού όταν προσπαθεί να καλλιεργήσει για παράδειγμα την κριτική σκέψη στο παιδί δείχνοντας ενθουσιασμό για τη μάθηση, και διαφορετική η συμμετοχή του γονιού που επικεντρώνεται στο τι βαθμούς πήρε το παιδί πχ. “Γιατί πήρες μόνο πολύ καλά ή 8 ή 16;”.

Αν πάρουμε για παράδειγμα την περίπτωση των καθηκόντων, μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι όσο πιο πολύ εμπλέκονταν οι γονείς στη διαδικασία, τόσο λιγότερο θετικά ήταν τα αποτελέσματα για τα παιδιά. Παρόλο που η συμμετοχή των γονιών φαίνεται να συνδέεται σταθερά με τη σχολική επίτευξη, η μόνη εντυπωσιακή εξαίρεση είναι όταν οι γονείς παρέχουν ιδιαίτερη βοήθεια με τα καθήκοντα. Η υπερβολική συμμετοχή των γονιών μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις όταν στερεί από τα παιδιά τη δημιουργικότητα, τον ενθουσιασμό, την πρωτοβουλία, την ανεξαρτησία, την αυθόρμητη έκφραση και την κριτική ικανότητα.

Φυσικά η συμμετοχή των γονιών θα ήταν διαφορετική αν δεν υπήρχε ένα εκπαιδευτικό σύστημα που αξιολογεί τους μαθητές μόνο μέσα από τους βαθμούς και τα νούμερα. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι γονείς τις περισσότερες φορές καλούνται να συμμετέχουν σε έναν αγώνα ταχύτητας που σαν στόχο έχει την εικόνα που βγάζει το παιδί προς το έξω μέσω των βαθμών του, παρά να λειτουργούν και να συμμετέχουν με έναν τρόπο που είναι προς όφελος του παιδιού.

Τι είναι όμως αυτό που έχουν πραγματικά ανάγκη τα παιδιά στη μαθησιακή διαδικασία και τι είδους βοήθεια περιμένουν από τους γονείς τους;

Η συμμετοχή των γονιών δεν σημαίνει κάθομαι “μπάστακας” πάνω από το κεφάλι σου περιμένοντας να σε ελέγξω, να σε κρίνω και να σε τιμωρήσω όταν δεν τα πας καλά. Τα παιδιά δεν χρειάζονται την εχθρική ή ελεγκτική συμπεριφορά των γονιών στη διαδικασία της μάθησης. Αντίθετα αυτό που είναι σημαντικό και αυξάνει τη σχολική επίδοση είναι η θετική στάση των γονιών απέναντι στη γνώση, στο σχολείο και στους δασκάλους, και η ανοιχτή επικοινωνία που διατηρούν με το παιδί.

 Είναι σημαντικό οι γονείς να καλλιεργήσουν ένα περιβάλλον όπου το παιδί θα νιώθει την άνεση να επικοινωνήσει τους προβληματισμούς του, τις ανησυχίες του και τις απορίες του χωρίς να φοβάται ότι θα κριθεί ή θα χαρακτηριστεί αρνητικά από τους γονείς.

Η ενθάρρυνση των παιδιών θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη έτσι ώστε να μπορέσουν να πατήσουν γερά στα πόδια τους, να λειτουργούν υπεύθυνα και ανεξάρτητα. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι οι γονείς θα πρέπει να παραμένουν παθητικοί στην όλη διαδικασία. Η συμμετοχή των γονιών θα πρέπει να είναι τόση, ώστε να επιτρέπει στο παιδί να πιστεύει στον εαυτό του, στις ικανότητές του και ότι μπορεί να τα καταφέρει χωρίς τη δική τους συνεχόμενη βοήθεια και συμβολή.

Θα πρέπει να κάνουν ξεκάθαρο στο παιδί ότι είναι διαθέσιμοι σε περίπτωση που τους χρειαστεί. Αν τους ζητήσει βοήθεια, η συμμετοχή τους μπορεί αρχικά να περιοριστεί στη μορφή καθοδήγησης πχ.“ Τι νομίζεις ότι θα γινόταν αν … Σκέφτηκες να …. Βρήκα ότι είναι πολύ βοηθητικό να …”. Αν το παιδί ζητάει βοήθειά με σκοπό να επισύρει την άτοπη προσοχή ή να αποφύγει να σκεφτεί ή να εργαστεί ανεξάρτητα, τότε είναι σημαντικό οι γονείς να του δείξουν ότι έχουν εμπιστοσύνη στις δυνατότητές του έτσι ώστε να δώσουν την ώθηση να εργαστεί ανεξάρτητα.

Όλα τα παιδιά μπορούν να μάθουν και όλα τα παιδιά αξίζουν μια ποιοτική εκπαίδευση. Ο ρόλος των γονιών είναι να λειτουργούν υποστηρικτικά τόσο συναισθηματικά όσο και πρακτικά, σεβόμενοι τις ανάγκες των παιδιών και επιτρέποντάς τα να ανοίξουν τα δικά τους φτερά και να απολαύσουν το μαγικό ταξίδι της μάθησης και της γνώσης!

http://www.parentshelp.gr/%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%B1-%CE%B8%CE%B1-%CF%80%CF%81%CE%AD%CF%80%CE%B5%CE%B9-%CE%BD%CE%B1-%CE%B5%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%B9-%CE%B7-%CF%83%CF%85%CE%BC%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%BF%CF%87%CE%AE-%CF%84%CF%89/

Διδάσκοντας στα παιδιά την επιμονή!

Μαθαίνω να μην τα παρατώ 

“Δεν είναι ότι είμαι τόσο έξυπνος, είναι που μένω με τα προβλήματα περισσότερο” – Αλβέρτος Αϊνστάιν

Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε αισθανθεί ενοχή ή λύπη για πράγματα που έχουμε ξεκινήσει αλλά ποτέ δεν ολοκληρώσαμε σκεπτόμενοι πως μερικά από αυτά θα μπορούσαν να είχαν εξελιχθεί σε κάτι σπουδαίο. Αλήθεια όμως, υπάρχει κάτι που να αξίζει σε αυτή τη ζωή που να μην απαιτεί επιμονή και προσπάθεια;

Ελάχιστες ίσως είναι οι φορές που οι σχέσεις μας, η προσωπική μας καταξίωσή, η εκπλήρωση των στόχων και των ονείρων μας, δεν απαίτησαν επιμονή για να στεφθούν με επιτυχία ή για να έχουν διάρκεια στο χρόνο. Η επιμονή μπορεί να προβλέψει τις πιθανότητες επιτυχίας περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο χαρακτηριστικό, αναφέρουν έρευνες. Η επιμονή επομένως, δεν έχει χαρακτηριστεί τυχαία ως το βασικό γνώρισμα όλων των επιτυχημένων ανθρώπων!

Τι είναι η επιμονή και γιατί είναι σημαντική;

Η επιμονή έχει να κάνει με τη σταθερή προσήλωση σε μια πορεία δράσης, σε μια ιδέα, ή σε ένα σκοπό, ιδίως παρά τα εμπόδια, τις δυσκολίες ή την αποθάρρυνση που μπορεί να νιώθουμε. Η επιμονή συνδέεται με τη δέσμευση, την αντοχή, την υπομονή και τη σκληρή δουλειά. Όταν έχεις επιμονή, έχεις τη διάθεση να αντιμετωπίζεις τις δυσκολίες με ηρεμία χωρίς να παραπονιέσαι ή να ρίχνεις την ευθύνη στους άλλους.

Η ικανότητα της επιμονής μας κάνει να ψάχνουμε τρόπους για να αφαιρέσουμε τα εμπόδια που βρίσκονται στο δρόμο μας. Μας κάνει να εργαζόμαστε γύρω από αυτά χωρίς να ψάχνουμε δικαιολογίες για να τα αποφύγουμε. Όταν επιμένουμε στο στόχο μας, κάνουμε το καλύτερο που μπορούμε, συνεχίζουμε να προσπαθούμε και δεν τα παρατάμε εύκολα!

Όπως οι μεγάλοι έτσι και τα παιδιά, μερικές φορές τα παρατούν και εγκαταλείπουν την προσπάθεια όταν τα πράγματα δυσκολεύουν ή όταν δε φέρνουν τα καλύτερα αποτελέσματα. Τις περισσότερες φορές όμως, το επιθυμητό αποτέλεσμα έρχεται όταν δίνουμε τη μέγιστη μας προσπάθεια και συνεχίζουμε να επιμένουμε στο στόχο μας.

Όταν τα παιδιά επιμένουν στους στόχους και στις προκλήσεις που βρίσκονται στο δρόμο τους χτίζουν την αυτοπεποίθηση που χρειάζονται για να πετύχουν. Η αυτοεκτίμησή τους μεγαλώνει μέσα από την επιμονή, και η επιμονή είναι αυτή που οδηγεί στην αυξημένη αυτοεκτίμηση. Ακόμα και αν η επιμονή θεωρείται από πολλούς κομμάτι του ταμπεραμέντου ή κληρονομικό χαρακτηριστικό, σίγουρα μπορεί να καλλιεργηθεί και να ενισχυθεί στα παιδιά!

Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς;

Οι γονείς μέσα από τη συζήτηση μπορούν να εξηγήσουν την έννοια της επιμονής και μέσα από παραδείγματα επιτυχημένων ανθρώπων μπορούν να δείξουν στα παιδιά ότι ο τρόπος για να τα καταφέρουν ήταν αποτέλεσμα συνεχόμενης προσπάθειας και σκληρής δουλειάς.

Οι γονείς μπορούν να θυμίσουν στιγμές των παιδιών που φέρθηκαν με θάρρος και αντιμετώπισαν προκλήσεις όπως για παράδειγμα την πρώτη φορά που πήγαν σε καινούριο σχολείο, το χρόνο που αφιέρωσαν σε ένα μαθηματικό πρόβλημα, το παιχνίδι που κέρδισαν μετά από αγώνα, επιμονή και προσπάθεια. Τα παιδιά που βλέπουν τον εαυτό τους ως θαρραλέο είναι πιο πιθανό να ενεργήσουν γενναία την επόμενη φορά που θα βρεθούν αντιμέτωπα με μία πρόκληση.

Οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να αναζητούν εναλλακτικές λύσεις όταν βρίσκονται μπροστά σε αδιέξοδα και να λειτουργούν πιο ευέλικτα στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Σε όλη αυτή τη διαδικασία είναι σημαντικό να δείχνουν υπομονή και κατανόηση στην προσπάθεια που κάνει το παιδί και στα συναισθήματά του. Αν για παράδειγμα θέλει να σταματήσει κάτι που μόλις ξεκίνησε, πρέπει να εξεταστεί το γιατί και να ακούσουν πραγματικά οι γονείς το παιδί. Μπορεί να μην του ταιριάζει και η δοκιμή που έκανε να απέτυχε. Αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό και ανθρώπινο. Αν όμως το παιδί τα παρατάει σε οτιδήποτε ξεκινάει, τότε θα πρέπει να το βοηθήσουν οι γονείς να αντιμετωπίζει αυτά που φοβάται με επιμονή και προσπάθεια.

Οι γονείς με το παράδειγμά τους μπορούν να διδάξουν την επιμονή στα παιδιά. Μπορούν να δείξουν στο παιδί τον τρόπο που αντιμετωπίζουν οι ίδιοι τις δυσκολίες και τα εμπόδια. Για παράδειγμα, “Δοκίμασα το χ τρόπο και δε λειτούργησε. Τώρα θα δοκιμάσω να το κάνω με το ψ τρόπο. Δε θα τα παρατήσω εύκολα”.

Ακόμα και αν το παιδί απογοητευτεί επειδή δεν ήρθαν τα πράγματα έτσι όπως τα ήθελε, δώστε του την ευκαιρία να κάνει ένα διάλειμμα για να απαλύνει την απογοήτευσή του. Όλοι μας μπορεί να νιώσουμε αποθάρρυνση από ένα εμπόδιο που βρέθηκε στο δρόμο μας και μπορεί να χρειαστεί να πάρουμε αποστάσεις μέχρι να δοκιμάσουμε ξανά. Πείτε του πως το αύριο είναι μια καινούρια μέρα και μπορεί να δοκιμάσει ξανά.

Τέλος, οι γονείς θα πρέπει να θυμούνται πως όταν τα παιδιά πιστεύουν πως μπορούν να τα καταφέρουν, οι επιδόσεις τους αυξάνουν με γεωμετρική πρόοδο. Όταν τα παιδιά βλέπουν ότι μπορούν να επιτύχουν τους μικρότερους στόχους τους, ο βαθμός της αυτοπεποίθησής τους αυξάνει ανάλογα, εντυπωσιάζονται με αυτά που μπορούν να επιτύχουν και συνεχίζουν να εκπληρώνουν τους μακροπρόθεσμους στόχους!

Στην πορεία της ζωής, όλοι μας θα βρεθούμε αντιμέτωποι με προκλήσεις. Μερικές από αυτές θα μας φανούν τόσο δύσκολες που θα νομίσουμε πως ποτέ δε θα φτάσουμε στον τελικό μας στόχο. Από την άλλη όμως, κανένας μας δε ξέρει πότε το επόμενο βήμα θα είναι αυτό που θα μας πάει εκεί που θέλουμε να φτάσουμε, για αυτό θα πρέπει να επιμείνουν οι γονείς στο να μάθουν τα παιδιά να μην τα παρατούν!

Parentshelp.gr

Βιβλιογραφία:

Davies, L. (2008). Instilling Perseverance in Children. Retrieved from http://www.educationworld.com/a_curr/columnists/davies/davies006.shtml

Fisher, R. (2005). Teaching Children How to Think. Nelson Thornes, United Kingndom.

Parent Institute (2013). Teach Your Child Perseverance to Build Confidence. School Family.http://www.parentshelp.gr/%CE%BC%CE%B1%CE%B8%CE%B1%CE%AF%CE%BD%CF%89-%CE%BD%CE%B1-%CE%BC%CE%B7%CE%BD-%CF%84%CE%B1-%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%B1%CF%84%CF%8E-%CE%B4%CE%B9%CE%B4%CE%AC%CF%83%CE%BA%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%B1%CF%82-%CF%83/

Η σημασία του παιχνιδιού για το παιδί

Γιατί είναι τόσο σημαντικό το παιχνίδι στην ανάπτυξη του παιδιού και ποιοι είναι οι κίνδυνοι της ύφεσης που γνωρίζει στην εποχή μας; Η Παιδιατρική Εργοθεραπεύτρια, Εκπρόσωπος του "Παίζοντας", κ. Ελίντα Καλπογιάννη μιλά στο Mama365 για τη σημασία του παιχνιδιού. 

 

από Έλενα Μπούλια

Τι είναι το παιχνίδι και ποια είναι η σημασία του

Αν και όλοι µπορούµε εύκολα να αναγνωρίσουµε το τι είναι παιχνίδι, ο ορισµός του είναι αρκετά δύσκολος, µιας και παίρνει τόσες πολλές διαφορετικές µορφές. Το παιχνίδι αποτελεί µια φυσική συµπεριφορά για τα παιδιά, η οποία είναι αυθόρµητη και εσωτερικά υποκινούµενη. Το παιχνίδι είναι "αυτό που κάνουν τα παιδιά και οι νέοι άνθρωποι, όταν ακολουθούν τις δικές τους ιδέες, µε το δικό τους τρόπο και για τους δικούς τους λόγους".

To παιχνίδι είναι ένας από τους τρόπους που τα παιδιά µαθαίνουν τον εαυτό τους και τους ανθρώπους γύρω τους και εξερευνούν το περιβάλλον τους.

Ειδικοί από τους τοµείς της ιατρικής, της ψυχολογίας και της παιδαγωγικής υποστηρίζουν τη µεγάλη σηµασία του παιχνιδιού για τη υγεία, την ανάπτυξη και τη µάθηση των παιδιών.

Το 1989 τα Ηνωµένα Έθνη αναγνώρισαν το παιχνίδι ως δικαίωµα όλων των παιδιών, υπογραμμίζοντας τον θεµελιώδη του ρόλο στην παιδική ηλικία. Το παιχνίδι είναι κεντρικό για:

• την υγιή ανάπτυξη
• τη σωµατική υγεία
• την ψυχική υγεία και ευτυχία
• τη µάθηση και εκπαίδευση
• την αλληλεπίδραση, συνεργασία και κοινωνικοποίηση µε συνοµηλίκους
• τη συναισθηµατική ανθεκτικότητα και αυτοπεποίθηση
• 
  

Tο παιχνίδι δεν βοηθά µόνο σε ατοµικό επίπεδο αλλά και σε κοινωνικό. Έρευνες έχουν δείξει πως το παιχνίδι προωθεί την κοινωνική συνοχή, βοηθάει τη δηµιουργία άτυπων δικτύων στήριξης για όλα τα µέλη της οικογένειας και αποτελεί παράγοντα πρόληψης της αντικοινωνικής συµπεριφοράς.

Γιατί δεν παίζουμε σήμερα

Παρά την ευρέως αναγνωρισµένη σηµασία του παιχνιδιου, τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί σηµαντική µείωση του χρόνου που παίζουν τα παιδιά, καθώς και ποιοτική αλλαγή του παιχνιδιού τους. Το ελεύθερο, αδόµητο, αυτοκατευθυνόµενο παιχνίδι των παιδιών και ιδιαίτερα το παιχνίδι σε εξωτερικούς χώρους, έχει περιοριστεί δραστικά. Η µείωση αυτή έχει σχετιστεί µε τους παρακάτω παράγοντες:

α) Έλλειψη χρόνου για παιχνίδι. Ο περιορισµένος ελεύθερος χρόνος των γονέων επηρεάζει το χρόνο παιχνιδιού των παιδιών, µιας και τα παιδιά σπάνια πια παίζουν χωρίς να έχουν την επίβλεψη ενηλίκων. Ο χρόνος των παιδιών, όµως, περιορίζεται ακόµη περισσότερο από την ενασχόληση τους µε την τηλεόραση ή τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, αλλά και από τον αυξημένο προγραµµατισµό του χρόνου τους µε δοµηµένες, κατευθυνόµενες από ενηλίκους δραστηριότητες.

β) Έλλειψη χώρων παιχνιδιού. Ειδικά όταν µιλάµε για εξωτερικούς χώρους παιχνιδιού, από τη µια οι χώροι αυτοί είναι πολύ λίγοι και από την άλλη είναι συχνά κακοσυντηρηµένοι ή βρώµικοι. Αρκετές φορές δε, οι χώροι παιχνιδιού έχουν σχεδιαστεί µε τρόπους που δεν προάγουν τη δημιουργικότητα, την κοινωνικότητα και τη φαντασία και δεν κρατούν το ενδιαφέρον των παιδιών.

γ) Δυσλειτουργικές αντιλήψεις για το παιχνίδι. Υπάρχει αρκετό άγχος µεταξύ των γονέων για την ανάπτυξη των γνώσεων και σχολικών ικανοτήτων στα παιδιά, από πολύ µικρή ηλικία. Το ελεύθερο, αδόµητο παιχνίδι κάποιες φορές θεωρείται χαµένος χρόνος, ενώ στην πραγµατικότητα παίζει καθοριστικό ρόλο στη µάθηση των παιδιών, στην ανάπτυξη των ικανοτήτων τους, στη δυνατότητά τους για αυτορρύθµιση και στην ψυχική τους ανθεκτικότητα, που σχετίζονται άµεσα µε τη µετέπειτα σχολική τους πορεία.

Η αντίληψη των ενηλίκων για το ρίσκο στο παιχνίδι των παιδιών, φαίνεται επίσης να επηρεάζει τον τρόπο που τα παιδιά παίζουν. Η σύγχρονη τάση να υπερπροστατεύουµε τα παιδιά µας, (να µην πέσουν, να µη χτυπήσουν, να µην κρυώσουν, ακόµη και να µην αποτύχουν σε κάτι που δοκιµάζουν) φαίνεται να έχει αρνητικά αποτελέσµατα. Η προσπάθεια των ενηλίκων να εξαφανίσουν σχεδόν το ρίσκο, επηρεάζει σηµαντικά την έκθεση των παιδιών σε ερεθίσµατα και κατάλληλες προκλήσεις και έχει επίπτωση στην αυτοπεποίθησή τους, αλλά και στη διαχείρηση των ρίσκων σε µεγαλύτερη ηλικία.

Επιπτώσεις της µείωσης του παιχνιδιού

Ο περιορισµός του παιχνιδιού έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη, την υγεία και την κοινωνικότητα των παιδιών. Ειδικοί συνδέουν προβλήµατα που είναι σε αύξηση στην παιδική ηλικία, όπως η παχυσαρκία, οι δυσκολίες προσοχής, η κατάθλιψη και το άγχος µε τη µείωση διαφόρων τύπων παιχνιδιού.

Ανάλογα µε τις µειωµένες ευκαιρίες παιχνιδιού που βιώνουν, τα παιδιά µπορούν να επηρεαστούν µε τους παρακάτω τρόπους:

• φτωχότερες κινητικές δεξιότητες
• χαµηλότερα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας
• φτωχότερη ικανότητα να διαχειριστούν στρεσογόνες ή τραυµατικές καταστάσεις
• φτωχότερη ικανότητα να αξιολογούν και να διαχειρίζονται το ρίσκο
• φτωχότερες κοινωνικές δεξιότητες, που µπορεί να οδηγήσουν σε δυσκολίες στη διαχείριση κοινωνικών καταστάσεων, όπως η επίλυση συγκρούσεων και θέµατα διαφορετικότητα

 

Μη χάνετε ευκαιρία για παιχνίδι

Το παιχνίδι ανάμεσα στους γονείς και τα παιδιά προσφέρει ευχαρίστηση και χαρά και στους δύο και συμβάλει στη δημιουργία και τη διατήρηση μιας συναισθηματικής και υποστηρικτικής σχέσης, που είναι πολύ σημαντική για την ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του παιδιού.

Είναι σημαντικό οι γονείς να παρέχουν ευκαιρίες στα παιδιά, ώστε να αναπτύσσουν το παιχνίδι τους. Οι ευκαιρίες αυτές μπορεί να αφορούν από το παιχνίδι στη φύση π.χ. το παιχνίδι με το χώμα ή το σκαρφάλωμα στα δέντρα, έως παιχνίδια «προσποίησης» χρησιμοποιώντας καθημερινά αντικείμενα στο σπίτι π.χ. να παίξουν κομμωτήριο ή να φτιάξουν μια κρυψώνα κάτω από το τραπέζι της τραπεζαρίας. Η ανάπτυξη του παιχνιδιού των παιδιών έχει να κάνει με τη φαντασία και τη δημιουργικότητα και όχι με την αγορά ακριβών και πολυδιαφημισμένων παιχνιδιών. Ο προστατευμένος χρόνος για παιχνίδι καθώς και η αναζήτηση χώρου εντός και εκτός σπιτιού ώστε το παιδί να μπορεί να παίξει ελεύθερα, είναι πολύ βοηθητικά. Ακόμη ίσως πιο βοηθητική όμως είναι η θετική διάθεση του γονιού απέναντι στο παιχνίδι.

Ας μοιραστούμε τη μαγεία του παιχνιδιού με τα παιδιά, με τη γνώση πως κάνουμε το καλύτερο για εκείνα. Ας εμπιστευθούμε τα παιδιά να παίξουν!

- See more at: http://www.mama365.gr/7550/h-shmasia-toy-paihnidoy-gia-to-paidi.html#sthash.ECPhE0hP.dpuf

http://www.mama365.gr/7550/h-shmasia-toy-paihnidoy-gia-to-paidi.html