Διδάσκοντας στα παιδιά την επιμονή!

Μαθαίνω να μην τα παρατώ 

“Δεν είναι ότι είμαι τόσο έξυπνος, είναι που μένω με τα προβλήματα περισσότερο” – Αλβέρτος Αϊνστάιν

Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε αισθανθεί ενοχή ή λύπη για πράγματα που έχουμε ξεκινήσει αλλά ποτέ δεν ολοκληρώσαμε σκεπτόμενοι πως μερικά από αυτά θα μπορούσαν να είχαν εξελιχθεί σε κάτι σπουδαίο. Αλήθεια όμως, υπάρχει κάτι που να αξίζει σε αυτή τη ζωή που να μην απαιτεί επιμονή και προσπάθεια;

Ελάχιστες ίσως είναι οι φορές που οι σχέσεις μας, η προσωπική μας καταξίωσή, η εκπλήρωση των στόχων και των ονείρων μας, δεν απαίτησαν επιμονή για να στεφθούν με επιτυχία ή για να έχουν διάρκεια στο χρόνο. Η επιμονή μπορεί να προβλέψει τις πιθανότητες επιτυχίας περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο χαρακτηριστικό, αναφέρουν έρευνες. Η επιμονή επομένως, δεν έχει χαρακτηριστεί τυχαία ως το βασικό γνώρισμα όλων των επιτυχημένων ανθρώπων!

Τι είναι η επιμονή και γιατί είναι σημαντική;

Η επιμονή έχει να κάνει με τη σταθερή προσήλωση σε μια πορεία δράσης, σε μια ιδέα, ή σε ένα σκοπό, ιδίως παρά τα εμπόδια, τις δυσκολίες ή την αποθάρρυνση που μπορεί να νιώθουμε. Η επιμονή συνδέεται με τη δέσμευση, την αντοχή, την υπομονή και τη σκληρή δουλειά. Όταν έχεις επιμονή, έχεις τη διάθεση να αντιμετωπίζεις τις δυσκολίες με ηρεμία χωρίς να παραπονιέσαι ή να ρίχνεις την ευθύνη στους άλλους.

Η ικανότητα της επιμονής μας κάνει να ψάχνουμε τρόπους για να αφαιρέσουμε τα εμπόδια που βρίσκονται στο δρόμο μας. Μας κάνει να εργαζόμαστε γύρω από αυτά χωρίς να ψάχνουμε δικαιολογίες για να τα αποφύγουμε. Όταν επιμένουμε στο στόχο μας, κάνουμε το καλύτερο που μπορούμε, συνεχίζουμε να προσπαθούμε και δεν τα παρατάμε εύκολα!

Όπως οι μεγάλοι έτσι και τα παιδιά, μερικές φορές τα παρατούν και εγκαταλείπουν την προσπάθεια όταν τα πράγματα δυσκολεύουν ή όταν δε φέρνουν τα καλύτερα αποτελέσματα. Τις περισσότερες φορές όμως, το επιθυμητό αποτέλεσμα έρχεται όταν δίνουμε τη μέγιστη μας προσπάθεια και συνεχίζουμε να επιμένουμε στο στόχο μας.

Όταν τα παιδιά επιμένουν στους στόχους και στις προκλήσεις που βρίσκονται στο δρόμο τους χτίζουν την αυτοπεποίθηση που χρειάζονται για να πετύχουν. Η αυτοεκτίμησή τους μεγαλώνει μέσα από την επιμονή, και η επιμονή είναι αυτή που οδηγεί στην αυξημένη αυτοεκτίμηση. Ακόμα και αν η επιμονή θεωρείται από πολλούς κομμάτι του ταμπεραμέντου ή κληρονομικό χαρακτηριστικό, σίγουρα μπορεί να καλλιεργηθεί και να ενισχυθεί στα παιδιά!

Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς;

Οι γονείς μέσα από τη συζήτηση μπορούν να εξηγήσουν την έννοια της επιμονής και μέσα από παραδείγματα επιτυχημένων ανθρώπων μπορούν να δείξουν στα παιδιά ότι ο τρόπος για να τα καταφέρουν ήταν αποτέλεσμα συνεχόμενης προσπάθειας και σκληρής δουλειάς.

Οι γονείς μπορούν να θυμίσουν στιγμές των παιδιών που φέρθηκαν με θάρρος και αντιμετώπισαν προκλήσεις όπως για παράδειγμα την πρώτη φορά που πήγαν σε καινούριο σχολείο, το χρόνο που αφιέρωσαν σε ένα μαθηματικό πρόβλημα, το παιχνίδι που κέρδισαν μετά από αγώνα, επιμονή και προσπάθεια. Τα παιδιά που βλέπουν τον εαυτό τους ως θαρραλέο είναι πιο πιθανό να ενεργήσουν γενναία την επόμενη φορά που θα βρεθούν αντιμέτωπα με μία πρόκληση.

Οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να αναζητούν εναλλακτικές λύσεις όταν βρίσκονται μπροστά σε αδιέξοδα και να λειτουργούν πιο ευέλικτα στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Σε όλη αυτή τη διαδικασία είναι σημαντικό να δείχνουν υπομονή και κατανόηση στην προσπάθεια που κάνει το παιδί και στα συναισθήματά του. Αν για παράδειγμα θέλει να σταματήσει κάτι που μόλις ξεκίνησε, πρέπει να εξεταστεί το γιατί και να ακούσουν πραγματικά οι γονείς το παιδί. Μπορεί να μην του ταιριάζει και η δοκιμή που έκανε να απέτυχε. Αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό και ανθρώπινο. Αν όμως το παιδί τα παρατάει σε οτιδήποτε ξεκινάει, τότε θα πρέπει να το βοηθήσουν οι γονείς να αντιμετωπίζει αυτά που φοβάται με επιμονή και προσπάθεια.

Οι γονείς με το παράδειγμά τους μπορούν να διδάξουν την επιμονή στα παιδιά. Μπορούν να δείξουν στο παιδί τον τρόπο που αντιμετωπίζουν οι ίδιοι τις δυσκολίες και τα εμπόδια. Για παράδειγμα, “Δοκίμασα το χ τρόπο και δε λειτούργησε. Τώρα θα δοκιμάσω να το κάνω με το ψ τρόπο. Δε θα τα παρατήσω εύκολα”.

Ακόμα και αν το παιδί απογοητευτεί επειδή δεν ήρθαν τα πράγματα έτσι όπως τα ήθελε, δώστε του την ευκαιρία να κάνει ένα διάλειμμα για να απαλύνει την απογοήτευσή του. Όλοι μας μπορεί να νιώσουμε αποθάρρυνση από ένα εμπόδιο που βρέθηκε στο δρόμο μας και μπορεί να χρειαστεί να πάρουμε αποστάσεις μέχρι να δοκιμάσουμε ξανά. Πείτε του πως το αύριο είναι μια καινούρια μέρα και μπορεί να δοκιμάσει ξανά.

Τέλος, οι γονείς θα πρέπει να θυμούνται πως όταν τα παιδιά πιστεύουν πως μπορούν να τα καταφέρουν, οι επιδόσεις τους αυξάνουν με γεωμετρική πρόοδο. Όταν τα παιδιά βλέπουν ότι μπορούν να επιτύχουν τους μικρότερους στόχους τους, ο βαθμός της αυτοπεποίθησής τους αυξάνει ανάλογα, εντυπωσιάζονται με αυτά που μπορούν να επιτύχουν και συνεχίζουν να εκπληρώνουν τους μακροπρόθεσμους στόχους!

Στην πορεία της ζωής, όλοι μας θα βρεθούμε αντιμέτωποι με προκλήσεις. Μερικές από αυτές θα μας φανούν τόσο δύσκολες που θα νομίσουμε πως ποτέ δε θα φτάσουμε στον τελικό μας στόχο. Από την άλλη όμως, κανένας μας δε ξέρει πότε το επόμενο βήμα θα είναι αυτό που θα μας πάει εκεί που θέλουμε να φτάσουμε, για αυτό θα πρέπει να επιμείνουν οι γονείς στο να μάθουν τα παιδιά να μην τα παρατούν!

Parentshelp.gr

Βιβλιογραφία:

Davies, L. (2008). Instilling Perseverance in Children. Retrieved from http://www.educationworld.com/a_curr/columnists/davies/davies006.shtml

Fisher, R. (2005). Teaching Children How to Think. Nelson Thornes, United Kingndom.

Parent Institute (2013). Teach Your Child Perseverance to Build Confidence. School Family.http://www.parentshelp.gr/%CE%BC%CE%B1%CE%B8%CE%B1%CE%AF%CE%BD%CF%89-%CE%BD%CE%B1-%CE%BC%CE%B7%CE%BD-%CF%84%CE%B1-%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%B1%CF%84%CF%8E-%CE%B4%CE%B9%CE%B4%CE%AC%CF%83%CE%BA%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%B1%CF%82-%CF%83/